Wyjaśnienie przysłony w aparacie fotograficznym

Przeczytasz w: 4 minuty

Wyjaśnienie przysłony w aparacie fotograficznym

Facebook
Twitter
WhatsApp
Email
Przeczytasz w: 4 minuty
Przysłona w aparacie odgrywa bardzo ważną rolę podczas robienia zdjęcia. Dlatego jeśli myślisz o fotografii poważniej niż amatorskie fotki robione telefonem, musisz poznać jej definicję i zastosowanie w praktyce. Parametr przysłony to fundament oraz podstawa fotografii. W związku z tym dzisiaj zajmiemy się wyjaśnieniem przysłony w aparacie fotograficznym. Do dzieła!

Przysłona w aparacie odgrywa bardzo ważną rolę podczas robienia zdjęcia. Dlatego jeśli myślisz o fotografii poważniej niż amatorskie fotki robione telefonem, musisz poznać jej definicję i zastosowanie w praktyce. Parametr przysłony to fundament oraz podstawa fotografii. W związku z tym dzisiaj zajmiemy się wyjaśnieniem przysłony w aparacie fotograficznym. Do dzieła!

Przeczytasz tutaj o

Wyjaśnienie definicji wartości przysłony w aparacie

Chcąc obrazowo przedstawić jak działa przysłona w aparacie, możemy ją porównać do źrenicy naszego oka. Która pod wpływem światła rozszerza się i kurczy. Regulując przez to ilość rejestrowanego światła. Dokładnie w ten sam sposób przysłona kontroluje ilość światła które wpada przez otwór na matrycę aparatu fotograficznego. Tym samym ma to wpływ na ostrość zdjęcia oraz głębię ostrości.

 Im większa przysłona, tym więcej światła wpada, co daje jaśniejsze zdjęcie. Jeśli przysłona jest mniejsza, wpada mniej światła, a uchwycony obraz będzie ciemniejszy.

Przysłona jest regulowana w celu kontrolowania ilości wpuszczanego światła. Kontroluje również głębię ostrości. Przysłona jest wyświetlana w formacie „f/liczba”.

Jakie role spełnia przysłona

Wpływa na ekspozycję zdjęcia - wyjaśnienie przysłony

Przysłona ma bezpośredni wpływ na ekspozycje zdjęcia. Wynika to z faktu iż wraz z iso oraz czasem naświetlania tworzy trójkąt ekspozycji. Czyli odpowiada za to jak jasne lub ciemne będzie nasze zdjęcie.

Idąc tropem naszego porównania przysłony do ludzkiego oka możemy się domyśleć, że im bardziej otwarty jest otwór przysłony tym więcej światła wpadnie na czujnik aparatu. Przez co zdjęcie będzie jaśniejsze. W opozycji stoi przymknięty otwór, który wpuści mniejszą ilość światła, a zdjęcie będzie ciemniejsze.

Kontroluje głębie ostrości - wyjaśnienie przysłony

Przysłona kontroluje również głębię ostrości. Tym samym wpływa na wymiar naszego zdjęcia. Może inaczej – może nadać mu wymiar. Na przykład robiąc zdjęcie portretowe w plenerze chcemy, aby nasza modelka była na pierwszym planie. Była ostra i wyraźna. A tło, żeby było rozmyte i… po prostu tłem :).

W tej sytuacji powinniśmy otworzyć otwór przysłony szeroko. Tworząc przy tym tak zwaną płytką głębie ostrości. W rezultacie otrzymujemy efekt, że obiekt jest jakby 'wyrwany z tła’.

Przykład zdjęcia z płytką głębią ostrości - czyli szeroką otwartą przysłoną - wyjaśnienie przysłony

Po drugiej stronie mamy dużą głębie ostrości. Wykorzystuję się ja w fotografii krajobrazowej gdzie chcemy mieć ostre zdjęcie od pierwszego aż po odległy horyzont.

Zdjęcia z głęboką głębią ostrości - czyli przymkniętą przysłoną - wyjaśnienie przysłony

Okej. Myślę, że teraz już mamy nakreślony obraz jak w praktyce działa przysłona fotograficzna. Omówiliśmy to w sposób który łatwo jest sobie wyobrazić. Przyjrzeliśmy się jak określone ustawienia zadziałały na przykładowe zdjęcia. W związku z tym zanurzmy się w temat głębiej i omówmy sobie liczby wartości przysłony.

Liczby przysłony w aparacie fotograficznym

Dotychczas mówiliśmy o otworze przysłony jako duży otwór i mały otwór. Jednak ilość światła docierającego do matrycy wyraża się za pomocą liczby F lub tak zwanego F-stop. Na przykład F/1.4. Bez wątpienia zauważyłeś, że na wyświetlaczu aparatu fotograficznego ustawienie przysłony widzisz właśnie w takiej formie.

Wartości przysłony prezentują się w następujący sposób:

f/1.0, f/1.4, f/2.0, f/2.8, f/4.0, f/5.6, f/8.0, f/11, f/16, f/22, f/32

Reasumując F-stop to sposób na określenie rozmiaru wartości przysłony

Co oznaczają liczby wartości przysłony?

Liczby wartości przysłony to parametr, który opisuje ilość światła docierającego do matrycy aparatu.

Mamy tutaj pewien haczyk który jest na początku bardzo mylny. I może być nieco kłopotu z jego zapamiętaniem. Otóż dla wielu osób problemem jest zapamiętanie iż duży otwór, czyli szeroko otwarta przysłona nie oznacza dużej wartości liczby F.

Mniejsza wartość liczbowa oznacza większą wielkość otworu:

f/1.0, f/1.4, f/2.0, f/2.8 – szeroka przysłona

Większa wartość liczbowa oznacza mniejszą wielkość otworu

f/4.0, f/5.6, f/8.0, f/11, f/16, f/22, f/32 – niska przysłona

Żeby łatwiej to zapamiętać polecam wyobrazić sobie liczbę F jako ułamek. 1/4 jest większa niż 1/11 (porównanie F1.4 do F11)

Listki przysłony w aparacie fotograficznym

Godne uwagi oraz ciekawe jest to iż otwór przysłony w aparacie zbudowany jest z listków przysłony. Te malutkie blaszki które schodzą się razem ku wnętrzu obiektywu tworzą otwór o niemal okrągłym kształcie. W ten właśnie sposób wspólnie tworzą przysłonę w aparacie. A regulacja przysłony to właśnie stopień otwarcia listków.

Bezsprzecznie warto znać takie określenie, ponieważ przebywając wśród fotografów nieraz można usłyszeć jak wyrażają się właśnie w ten sposób. Daj szerzej listki lub odwrotnie.

Liczba listków uzależniona jest od jakości obiektywu

Niewątpliwe warto wiedzieć iż liczba listków przysłony jest jednym z parametrów które wyróżnia podstawowe obiektywy od tych z wyższej półki. Czyli tak zwanych obiektywów klasy premium. Podstawowy obiektyw ma pięć lub sześć listków.

Ich drożsi koledzy mają ich dziewięć lub więcej. Mogę one również różnić się od siebie kształtem. Przez co złączone wspólnie tworzą wielokąt, a nie jakby mogło się pomyśleć idealny okrąg.

Rodzaje obiektywów a wartość przysłony wyjaśnienie

Kiedy już jesteśmy przy rodzajach obiektywów i zajmujemy się wyjaśnieniem przysłony musisz też poznać zagadnienie aberracji obiektywu. Może już sam zauważyłeś na niektórych ze swoich zdjęć takie kolorowe (niebieskie, fioletowe) punkciki. To jest właśnie aberracja chromatyczna. Ta poświata wcale nie wygląda korzystnie, a zdjęcia przez to tracą swoją ostrość.

Przede wszystkim aberracja chromatyczna pojawia się w zdjęciach wykonanych jasnymi obiektywami niskiej jakości. Czyli tanim sprzętem, na przysłonie rzędu f/2.8. Dlatego też szukając obiektywu oczywiście bież pod uwagę jego cenę, ale też koniecznie zainteresuj się tym jak obiektyw radzi sobie z wadami optycznymi.

Godne uwagi jest również różnica między obiektywami stałoogniskowymi a zmiennoogniskowymi. Obiektyw zmiennoogniskowy przez co, że ma w sobie więcej elementów i jego konstrukcja jest nieco bardziej skomplikowana w mniejszym stopniu niweluje niechcianą aberracje. Reasumując – fotografia to jeden wielki kompromis.

Wpływ wartości przysłony na rozmycie tła

Przysłona w sposób bezpośredni wpływa na rozmycie tła. Które jest pożądane przez większość fotografów portretowych. Wynika to z faktu iż efekt rozmycia tworzy miękkie kolorowe tło – tak zwany bokeh. Bokeh to delikatne rozbłyski i refleksy światła które nadają zdjęciu niepowtarzalny klimat.

Jak rozmyć tło i uzyskać efekt bokeh?

Aby rozmywać tło na zdjęciach i uzyskiwać bokeh przede wszystkim musisz używać jasnych obiektywów o przysłonie co najmniej f/2.8. A najlepiej f/1.8 f/1.4. Fotografowana osoba lub przedmiot musi być w odpowiedniej odległości od tła. Im dalej będzie od tła tym większe będzie rozmycie. Chcąc uzyskać jak najlepszy bokeh warto zadbać, aby w tle były jakieś delikatne kolorowe światła.

Wpływ ogniskowej obiektywu na rozmycie tła

Długość ogniskowej ma ogromny wpływ jeśli chcesz uzyskać większe rozmycie. Wydłużając ogniskową przybliżamy fotografowany obiekt przez co powodujemy, że tło staje się jakby rozciągnięte. Dlatego też przy fotografii tego typu warto zastosować obiektywu typu zoom lub po prostu korzystać z dłuższej ogniskowej. Według mnie takim minimum do ładnego rozmycia tła jest ogniskowa 85mm .

Oczywiście jeszcze lepiej sprawdzi się teleobiektyw typu 200-300mm. Taki efekt jest wręcz nieosiągalny na krótkiej ogniskowej typu 16mm czy 24mm.

Przykładowe ustawienie przysłony obiektywu i wybranej ogniskowej, gdzie obiekt jest wyraźny i uzyskane większe rozmycie tła:

Przysłona f/ 1.4, ogniskowa 85mm, iso 300

Wartość przysłony a ostrość zdjęcia

Stopień otwarcia przysłony wpływa w sposób bezpośredni na to co będzie na zdjęciu ostre. Jednym z dwóch wariantów jest jest użycie największego otworu jaki mamy do dyspozycji w swoim obiektywu powiedzmy f/1.8. Skutkuje to uzyskaniem małej głębi ostrości w rezultacie niewielka część zdjęcia będzie ostra.

 

Użycie wyższy wartości dodają ostrości na zdjęciu. Przez co większa część kadru będzie ostra i wyraźna.

Warto zaznaczyć, że większość obiektywów dają najlepszą ostrość w ustawieniach między f/5.6 a f/11

Jak ustawić przysłonę w aparacie?

Naturalnie, aby móc ustawić wielkość przysłony należy pamiętać by ustawić aparat w tryb manualny lub tryb preselekcji przysłony. Ustawienie wartości przysłony nie jest dostępne w trybie automatycznym. Bo… jak sama nazwa wskazuje jest to tryb automatyczny 🙂 i aparat decyduje o wszystkim za nas.

Elektroniczna regulacja przysłony

Ustawić przysłonę w aparacie można na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest znalezienie odpowiedniego przycisku lub pokrętła w aparacie które oznaczają wartości przysłony. Następnie dokonując odpowiedniego wyboru skalujemy ustawienie. Jeśli nie posiadamy obiektywu z możliwością ręcznej regulacji zawsze korzystamy z tej opcji.

Manualne ustawienie wartości przysłony w obiektywie

Drugi sposób wymaga posiadania odpowiedniego obiektywu. Szkła z wyższej półki mają specjalną część obiektywu regulującą wielkość otworu zwaną pierścieniem. Działa on podobnie do pierścienia ostrzenia ręcznego. Obracając go w lewo lub w prawo możesz korzystać z dostępnych wartości przysłony Twojego obiektywu.

 

O AUTORZE
Paweł Niedźwiedź
Paweł Niedźwiedź

Pasjonat fotografii, filmu, montażu filmowego. W mojej pracy łączę pasję z profesjonalizmem, stale poszukując nowych inspiracji. Aktywny wypoczynek przez siłownię do roweru po piesze wędrówki, to nieodłączna część mojego życia z aparatem zawsze pod ręką. Interesuję się szeroko pojętym rozwojem osobistym i marketingiem, co przekłada się na moje kreatywne podejście w branży. Staram się otaczać inspirującymi ludźmi i być źródłem inspiracji dla innych. Prywatnie, jestem osobą zawsze pozytywnie nastawioną do życia, co znajduje odzwierciedlenie w mojej twórczości. Mam nadzieję :)

Paweł Niedźwiedź
Paweł Niedźwiedź

Pasjonat fotografii, filmu, montażu filmowego. W mojej pracy łączę pasję z profesjonalizmem, stale poszukując nowych inspiracji. Aktywny wypoczynek przez siłownię do roweru po piesze wędrówki, to nieodłączna część mojego życia z aparatem zawsze pod ręką. Interesuję się szeroko pojętym rozwojem osobistym i marketingiem, co przekłada się na moje kreatywne podejście w branży. Staram się otaczać inspirującymi ludźmi i być źródłem inspiracji dla innych. Prywatnie, jestem osobą zawsze pozytywnie nastawioną do życia, co znajduje odzwierciedlenie w mojej twórczości. Mam nadzieję :)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Call Now Button